#грошы #асабісты бюджэт #падаткі

У Беларусі з 1 студзеня 2023 г. уведзены новы рэжым падаткаабкладання для тых, хто самастойна аказвае паслугі або выконвае работы - падатак на прафесійны даход (НПД). Яго перавага ў невысокай стаўцы, прастаце выплаты, значным зніжэнні папяровай нагрузкі. Акрамя таго, вы можаце не плаціць падатак у той перыяд, калі не атрымлівалі даходы.

Хто можа перайсці на выплату НПД

Поўны пералік відаў дзейнасці, дазволеных для пераходу на падатак на прафесійны даход, указаны тут. У іх ліку рамесніцтва, рэпетытарства, дастаўка тавараў і пакетаў, упакоўка, фотаздымка і інш. Ёсць нюанс - не ўсе пералічаныя ў спісе паслугі можна аказваць арганізацыям. напрыклад, спажыўцамі паслуг кур'ера і будаўнічых работ могуць быць толькі фізічныя асобы.

Звярніце ўвагу, што падатак на прафесійную дзейнасць могуць плаціць не толькі тыя, для якіх праца на сябе з'яўляецца адзінай крыніцай даходу. Калі вы падзарабляеце ў вольны ад асноўнай працы час па ўключанай у пералік для выплаты НПД спецыяльнасці, таксама трэба заплаціць падатак.

Каб перайсці на выплату падатку на прафесійную дзейнасць, вы ўсё павінны рабіць самі, нельга наймаць працаўнікоў. НПД могуць плаціць і тыя, хто атрымлівае даход ад выкарыстання сваёй маёмасці.

Індывідуальныя прадпрымальнікі таксама могуць перайсці на НПД пры ўмове, што іх асноўная праца не дублюе віды дзейнасці плацельшчыкаў гэтага падатку. У іншым выпадку давядзецца зрабіць выбар – зачыняць ІП ці выбіраць іншы занятак.

Падатак на прафесійную дзейнасць аказаўся вельмі прывабным для IT-спецыялістаў. Аднак паколькі ў IT шмат відаў дзейнасці, а ў пераліку ўрада яны пазначаны толькі як група паслуг, то МПЗ прыйшлося даваць тлумачэнні па асобных пытаннях.

Напрыклад, грамадзянін мае права выплачваць НПД, калі займаецца распрацоўкай вэб-сайтаў, настройкай кампутараў і ўстаноўкай праграмнага забеспячэння, аднаўленнем кампутараў пасля збою, рамонтам і тэхнічным абслугоўваннем кампутараў і перыферыйнага абсталявання. Важна, што гэтыя паслугі дазволена аказваць не толькі фізічным асобам, але і арганізацыям.

Тут можна знайсці і іншыя адказы МПЗ. Дарэчы, у падатковую службу можна адпраўляць пытанні па кожным канкрэтным выпадку.

Хто абавязаны перайсці на НПД

Абавязак па прымяненні падатку на прафесійны даход устаноўлены з 1 ліпеня 2023 г. толькі для рамеснікаў і грамадзян, якія аказваюць паслугі ў сферы аграэкатурызму.

Але ёсць і выключэнні. Напрыклад, уладальнік аграсядзібы можа прадоўжыць выплату рамеснага збору замест НПД па рашэнню мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў. Тое ж самае тычыцца і рамеснікаў. Ім давядзецца атрымаць у мясцовых органах улады дакумент аб тым, што дзейнасць плацельшчыка адносіцца да рамеснай. У іншым выпадку і тым, і іншым давядзецца плаціць НПД.

Для ўсіх астатніх пераход на новую сістэму падаткаабкладання з'яўляецца добраахвотным.

Стаўкі НПД

Падатак на прафесійны даход у памеры 10 працэнтаў выплачваецца незалежна ад памеру даходу, атрыманага ад фізічных асоб, замежных арганізацый і замежных індывідуальных прадпрымальнікаў. Такая ж стаўка прымяняецца, калі даход грамадзяніна ад прадпрыемстваў і ІП - рэзідэнтаў Рэспублікі Беларусь не перавысіў 60 тыс беларускіх рублёў у год.

НПД у памеры 20 працэнтаў выплачваецца, калі даход, атрыманы ад арганізацый і ІП - рэзідэнтаў Рэспублікі Беларусь, перавысіў 60 тыс. беларускіх рублёў у год.

Стаўка падатку ўключае і выплату ўзносу ў Фонд сацыяльнай абароны насельніцтва.

Калі параўнаць з рэжымам падаткаабкладання для індывідуальных прадпрымальнікаў, выгада відавочная. ІП з 1 студзеня 2023 г. выплачвае падаходны падатак па стаўцы 20% і дадаткова ўзносы ў фонд сацабароны.

Каб канчаткова вызначыцца з мэтазгоднасцю пераходу на выплату падатку на прафесійны даход, вы можаце пракансультавацца з падатковым інспектарам па месцы свайго жыхарства або задаць пытанне на інфармацыйным электронным сэрвісе "Пытанне-адказ" Міністэрства па падатках і зборах.