Плацежная карта – інструмент, з дапамогай якога можна атрымаць доступ да ўласнага банкаўскага рахунку, ажыццяўляць з яго безнаяўны плацёж альбо знімаць грошы. У гутарцы плацежныя карты часта называюць пластыкавымі, і з імі напэўна знаёмы практычна кожны беларус, бо ў пачатку 2020 года ў абарачэнні знаходзілася больш за 15 млн. карт, выпушчаных беларускімі банкамі. А гэта больш чым па 1,5 карты на кожнага жыхара краіны, уключаючы нават немаўлятаў!
Літара закона
Парадак здзяйснення аперацый па картах рэгламентуецца Нацыянальным банкам.
Паводле інструкцыі, якая рэгламентуе парадак здзяйснення аперацый з банкаўскімі плацежнымі картамі, выкарыстоўваць карту можа толькі ўладальнік рахунка і трымальнік карты. Трымальнік карты абавязаны паставіць асабісты подпіс на адваротным баку і беражліва захоўваць свой ПІН-код. Перадача карты і ПІН-кода да яе трэцім асобам забараняецца.
Аперацыі па карце пацвярджаюцца ПІН-кодам або увядзеннем спецыяльнага кода пры анлайн-аплаце. Трымальнік карты, уводзячы ПІН-код, прызнае правільнасць і правамернасць аперацыі і тым самым дае ўказанне банку на спісанне сумы са свайго банкаўскага рахунку.
Рэквізіты плацежнай карткі
Кожная плацежная карта мае шэраг абавязковых рэквізітаў, якія пацвярджаюць яе сапраўднасць і яны неабходныя для ажыццяўлення аперацый. Сярод іх:
• Прозвішча, імя ўладальніка – рэквізіты, якія пазначаны на адным баку практычна кожнай карты. Часам карта можа быць безыменнай, у гэтым выпадку замест імя там будзе напісана "CARDHOLDER NAME". Але нават у гэтым выпадку нельга перадаваць карту для выкарыстання трэцім асобам.
• Подпіс трымальніка – яго абавязкова трэба паставіць на адваротным баку карты. Дзякуючы гэтаму прадавец зможа зверыць подпісы на карт-чэку і на самой картцы і пераканацца ў правамернасці аперацыі.
• Нумар карты – 16 лічбаў на пярэднім баку карты. Нумар спатрэбіцца, калі трэба заплаціць картай у інтэрнэце або здзейсніць пераклад з карткі на картку.
• Тэрмін дзеяння карты – месяц і год. Гэты рэквізіт таксама патрэбен для аплаты ў інтэрнэце і перакладаў паміж карткамі. А яшчэ для таго, каб нагадваць трымальніку - карта не вечная, у пэўны момант тэрмін яе дзеяння скончыцца і трэба будзе атрымаць новую.
• CVV / CVC код – звычайна гэта тры ці больш лічбаў на адваротным баку карты. Гэты нумар патрэбен для пацверджання аплаты ў інтэрнэце і НЕ патрэбны для таго, каб на вашу карту перавялі грошы. Ні ў якім разе нікому яго не паведамляйце.
Перавагі карткі
Ва ўсім свеце ўжо шмат гадоў назіраецца тэндэнцыя да пашырэння выкарыстання плацежных карт, і гэта нездарма – у параўнанні з наяўнымі грашыма карты маюць шэраг пераваг. Сярод іх:
Бяспека
Банкаўская картка – больш бяспечны спосаб карыстання грашовымі сродкамі, калі параўноўваць з наяўнымі. Але толькі пры правільным яе выкарыстанні (мы цяпер будзем казаць пра гэта). У выпадку страты (крадзяжу, страты, фізічнага знішчэння) наяўных грошай - іх, хутчэй за ўсё, вярнуць не ўдасца. Грошы, якія знаходзяцца на рахунку, да якога выпушчана банкаўская картка, можна захаваць, калі своечасова яе заблакаваць.
Зручнасць і хуткасць
Дзякуючы плацежнай карце вы атрымліваеце доступ да свайго рахунку ў рэжыме 24/7. У любы час сутак з дапамогай інтэрнэт-банкінгу можна кіраваць сваімі грашыма, не выходзячы з хаты, з любой кропкі зямнога шара. Вы можаце здзяйсняць пакупкі ці планаваць падарожжы, не ўстаючы з канапы. Не трэба шукаць у кашальку дробязь, пералічваць здачу. Няма неабходнасці дэклараваць грашовыя сродкі і загадзя купляць валюту для замежнай паездкі.
Кантроль
Выдаткі па карце вельмі лёгка кантраляваць. Адна выпіска з інтэрнэт-банка - і ў вас перад вачыма апынецца поўная карціна вашых выдаткаў і даходаў за тыдзень, месяц або любы іншы перыяд. Дзякуючы гэтаму можна лёгка весці ўлік асабістых фінансаў і планаваць свой бюджэт максімальна эфектыўна.
Акрамя таго, да карты можна падключыць паслугу SMS-паведамленне. Вы будзеце атрымліваць паведамленне з банка пры здзяйсненні любой аперацыі па карце. Гэта дасць магчымасць не толькі кантраляваць стан рахунку, але і абараніцца ад злачынцаў.
Канфідэнцыяльнасць
Вы і толькі вы валодаеце інфармацыяй аб грашовых сродках, якія захоўваюцца на вашым картачным рахунку. Ніхто не ўбачыць, колькі ў вас грошай, калі вы адкрываеце кашалёк.
Шырокая геаграфія плацяжоў
Карты міжнародных плацежных сістэм дзейнічаюць не толькі ў краіне, у якой знаходзіцца банк, які выпусціў карту, але і за мяжой, што дазваляе аплачваць тавары і паслугі ў большасці краін свету. Акрамя таго, увоз і вываз наяўных грашовых сродкаў заканадаўча абмяжоўваецца і пільна кантралюецца ў большасці краін.
Выгада
Плаціць за тавары і паслугі картай часта больш выгадна, чым наяўнымі. Дзякуючы безнаяўным разлікам банкі эканомяць на інкасацыі, таму часта матывуюць кліентаў разнастайнымі бонусамі. Гэта можа быць скідка пры аплаце карткай, мані-бэк (ці, прасцей кажуць, вяртанне некаторай часткі выдаткаваных грошай назад на рахунак), магчымасць бясплатна карыстацца тымі ці іншымі сэрвісамі, напрыклад, бізнес-заламі аэрапортаў, ільготнымі страхоўкамі і іншае.
Гігіена
Карта, у адрозненне ад наяўных грошай, больш "прыватная" і яе чысціню прасцей кантраляваць. Пасля сутыкнення з наяўнымі грашыма медыцынскія работнікі раяць кожны раз мыць рукі з мылам, так як банкноты і манеты ў працэсе абарачэння могуць пабываць у шмат якіх руках.
Правілы бяспекі
• Ніколі і нікому не паведамляйце ваш ПІН-код, лагін і пароль ад інтэрнэт-банкінгу, коды 3D Secure. Захоўвайце гэтыя рэквізіты ў таямніцы і ў надзейным месцы, ні ў якім разе не наносьце іх на саму карту, не захоўвайце ў адным месцы карту і паперку з паролямі.
• Падключыце паслугу SMS-апавяшчэнне і з дапамогай паведамленняў ад банка адсочвайце ўсе аперацыі па картце ў рэжыме рэальнага часу.
• Для плацяжоў у інтэрнэце падключыце і выкарыстоўвайце ахоўны пратакол 3D Secure
• Не карыстайцеся падазронымі банкаматамі, не ўводзьце рэквізіты карты на сайтах, у якіх вы не ўпэўненыя.
• Памятаеце, што CVV / CVC код, надрукаваны на адваротным баку карты, патрэбен для таго, каб уладальнік карты мог пацвердзіць аперацыю ў інтэрнэце. Вы можаце паказаць гэты код пры здзяйсненні анлайн-аплаты, але ніколі не паведамляйце яго іншым людзям. Дадзены код НЕ патрабуецца для таго, каб на вашу карту перавялі грошы.
• Неадкладна блакіруйце карту, калі вы яе згубілі, забыліся ў банкамаце, заўважылі правядзенне аперацыі, якую не здзяйснялі. Словам, бланіруйце у любой сітуацыі, калі з'яўляецца рызыка таго, што картай альбо яе рэквізітамі могуць скарыстацца зламыснікі.
